Üyelik İşlemleri

Hoşgeldin edebiyat dostu

Bârekallâh Zihî Rahş-ı Hümâyûn-Sîmâ

Nefi

Der Medh-i Esbân-ı Sultân Murâd Hân (Sultan Murat’ın Atlarının Övgüsü)

Fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilâtün fe‘ilü

1 Bârekallâh zihî rahş-ı hümâyûn-sîmâ

Ki komuş nâmını sultân-ı cihân Bâd-ı Sabâ

Allah bağışlasın, ne mübarek yüzlü at ki cihanın sultanı onun adını Bâd-ı sabâ koymuş.

2 Ne Sabâ sâ’ika dersem yaraşur sür‘atde

Ki segirdürken ana sâyesi olmaz hem-pâ

Saba neymiş, süratte (ona) yıldırım desem yaraşır. Çünkü koşarken ona gölgesi (bile) eşlik edemez.

3 Bırakur anı dahi sâyesi gibi yolda

Olsa ger şâtır-ı endîşe ile pâ-der-pâ

Eğer düşünce postacısı ile aynı hizada yarışa başlasa onu da gölgesi gibi yarı yolda bırakır.

4 Düşmeden sâyesi hâk üzre eder âlemi tayy

Sehv ile râkibi gösterse inâna irhâ

Eğer binicisi yanlışlıkla dizginini gevşetse gölgesi toprağa düşmeden dünyayı dolaşır.

5 Kuş yetişmez der idim olmasa Tayyâr eger

Eremez gerdine zîrâ ki ne sarsar ne sabâ

Eğer uçma kabiliyeti olmasa kuş ona yetişemez derdim. Zira onun tozuna ne fırtına ne de rüzgâr erişebilir.

6 Nice tayyâr o sebük-pây-ı cihân-peymâ kim

Ana hem-seyr olamaz hiç ne ankâ ne hümâ

O dünyayı dolaşan çevik ayaklı öylesine bir Tayyar ki ona ne anka ne de hüma kuşu eşlik edebilir.

7 Nûrdan bâl açar uçmağa melekdür sanasın

Olsa zinpûş-ı serâserle ne dem cilve-nümâ

Baştan başa altın işlemeli bellemesiyle ne zaman görünse sanırsın uçmak için nurdankanadını açmış bir melektir.

8 Tayy eder âlemi bir göz yumup açıncaya dek

Bu kadar çâbük ü çâlâk olur mı acaba

Bu da bir göz yumup açıncaya kadar dünyayı kateder. Acaba bu kadar çabuk ve çevik (bir at) olur mu?

9 Meger Evren ola yâ Saçlı Doru yâ Mercân

Yâ Celâlî Yağızı yâ iki Edhem yâ Tuma

Meğer ki Evren, yahut Saçlı Doru ya Mercan ya Celalî Yağızı ya iki Edhem ya da Tuma olsun.

10 Nice Evren ki ne dem eylese pertâb-ı bülend

Sanki reftâre gelür hışm ile bir ejderhâ

Nasıl Evren? Ne zaman yüksek atlasa sanki bir ejderha gazaba gelmiş de uçarak hücuma geçmiş gibi olur.

11 Atılur hâmesi ok gibi elinde durmaz

Etse bir şâ‘ir eger medh-i şitâbın imlâ

Bir şair, onun hızla atılışını övmeye kalkışsa, kalemi elinde duramaz, o da ok gibi ileri atılır.

12 Nice Saçlı Doru bir bâl-güşâ ankâ kim

Bir kanadıyla uçar uçduğu dem bî-pervâ

Saçlı Doru ne demek? O, kanat açmış bir ankadır ki tek kanatla bile pervasızca uçabilir.

13 Nice Saçlı Doru güyâ ki yanar âteşdir

Dûdıdur anun o yâl-i siyeh-i anber-sâ

Nasıl Saçlı Doru? Sanki bir yanar ateştir. O amber kokulu siyah yelesi, onun dumanıdır.

14 Bu da Evren gibi pertâb-ı bülend etse olur

Râkibi Zâl-i zer ü kendisi gûyâ ankâ

Bu da Evren gibi yüksek atlasa, binicisi Zal-i Zer ve kendisi de sanki anka olur.

15 Nice Mercân o sebük-cilve-i çâbük-rev kim

Ana gülgûn-ı sirişk olur olursa hempâ

Nasıl Mercan ki o hızlı koşan, ayağına çabuk olan ata, ancak kanlı gözyaşı eşlik edebilir?

16 İstese bu da eder bir ser-i mûda cevlân

Belki rakkâslık etmekde olur ahyânâ

İsterse o da bir kıl üzerinde yürüyebilir, hatta zaman zaman rakkaslık bile eder.

17 Seyr eden cilvesini şu‘le-i cevvâle sanır

Devr eder âlemi sür‘atle o denlü zîrâ

Onun hareketlerini seyreden, dünyanın etrafında dönen ışık zanneder. Zira güneş ışığı kadar âlemi süratle devreder.

18 O Celâlî Yağızı da ne kadar çâpükdür

Ki olurken ana meydân-ı cihân teng-fezâ

O Celali Yağızı da ne kadar hızlıdır ki uçsuz bucaksız dünya meydanı ona dar olurken…

19 Başlasa cilveye mânend-i kümeyt-i hâme

Merkez-i nokta olur ana fezâ-yı pehnâ

Kalem gibi cilveye başlasa, uçsuz bucaksız gökyüzü ona ancak bir merkez noktası olur.

20 İki Edhem hod iki şûh Arap dilberidir

Ki tefâvütleri yok biri birinden aslâ

İki Edhem, sanki iki Arap dilberidir ki ikisinin de birbirinden farkı yoktur.

21 Görse ger bunları Mecnûn-ı melâmet-dîde

Yâdına gelmez idi bir dahi hüsn-i Leylâ

Eğer kınanmış Mecnun bunları görseydi Leyla’nın güzelliği bir daha aklına bile gelmezdi.

22 İ‘tikâdım bu ki mânendi bulunmaz birinin

Bulunursa dahi bir yerde bulunmaz illâ

Benim inancım budur ki bunlardan birinin benzeri yeryüzünde bulunmaz. Bulunsa bile ikisi bir arada olmaz.

23 Yine ıstabl-ı şehenşâh-ı cihân-ı ârâda

Ki ne atlar bulunur biri birinden zîbâ

(Ancak) yine o cihanı süsleyen şahlar şahının ahırında daha ne atlar vardır ki hepsi birbirinden değerlidir.

24 Evvelâ Kapıağası dorusudur birisi

Ki berâberdür ana pûyede kûh u sahrâ

Bunlardan biri Kapıağası dorusudur ki onun koşması için dağ veya çöl fark etmez.

25 Kuhl içün kalmaz idi gerd-i zemîn-i eş‘âr

Olsa ger cilve-gehi arsa-i mülk-i ma‘nâ

(Kapıağası dorusunun) meydanı mana ülkesi olsa usta şairlerin gözlerine sürme diye çekmeleri için bir zerre bile toz kalmazdı.

26 Bir de Arslan dorusudur ki gemin gördükçe

Kendidir aynı ile şîr-i ner-i silsile-hâ

Bir başkası Arslan dorusudur ki gemini görünce, zincir görmüş erkek aslan kesilirdi.

27 Urulur gerdenine anun içün altından

İki zencir ki zabt etmesi âsân ola tâ

Onun için boynuna altından iki zincir vurulurdu ve ancak böyle zapt edilmesi mümkün olurdu.

28 Cebeli doru ile hod Kayışoğlu dorusu

Nicedür her biri sür‘atde kıyâs et meselâ

Cebeli dorusu ile Kayışoğlu dorusu sürat bakımından nasıldır, hele bir karşılaştır…

29 Menzile nûr-ı basar gibi berâber erişür

Olsa her birine hem-pûye eger tîr-i kazâ

Kaza oku bunların her birine eşlik etse göz nuru (bakış) gibi ikisi de menzile aynı anda ulaşır.

30 Birisi dahi Ağa Alcası kim anun da

Yaraşır eyler isem medhini bu gûne edâ

Bir başkası da Ağa Alcası’dır ki onu da bunlar gibi övsem yeridir.

31 Âsumân-pûye zemîn-gerd-i müselsel-harekât

Bâd-pâ şu‘le-i cevvâle-i âlem-peymâ

Dünyayı aydınlatan ışık gibi bir çıkar gökte koşar, bir iner yerde gezer, öyle bir rüzgâr ayaklıdır.

32 Bir de Şam Alcası kim etse ne dem meyl-i hırâm

Sanki reftâra gelir bir sanem-i sürh-kabâ

Bir de Şam Alcası ki ne zaman yürüyüşe meyletse sanki kırmızı elbiseli bir güzel salınır.

33 Olsa bu cilve bu nâz Aşkar-ı Behrâmda ger

Zühre gökden iner olurdu dil-ârâm ana

Bu cilve, bu naz Behram’ın Aşkar adlı atında olsaydı Zühre yıldızı gökten inip ona yoldaşlık ederdi.

34 Turfa gülgûn-ı firîbende-reviş kim sanasın

Cümle endâmına urmuş yed-i kudret hınnâ

Öyle güzel, hoş yürüyüşlü bir al attır ki sanırsın kudret eli, cümle endamına kına sürmüş.

35 Bir de Dağlar Delisidir ki şitâb etdikçe

Bir olur zelzeleden lerze-i kûh u deryâ

Bir diğeri Dağlar Delisi’dir ki koşmaya başlayınca.dağları ve çölleri titretişi zelzeleye benzer.

36 Sarsılur arz u semâ sanki kıyâmet koparur

Böyledür tünd şitâb eylediğince ammâ

Öyle sert koşar ki yer ve gök sarsılır; sanki kıyamet koparır. Ama….

37 Gelse reftâra döner bir sanem-i ra‘nâya

Başlasa cilveye tâvûs-ı cinândır gûyâ

Yürüyünce bir güzele benzer. Cilveye başlayınca sanki cennet tavusudur.

38 Nâmı Dağlar Delisi kendisi âhû-yı harem

Perçemi sünbül-i çîn cebhesi dîbâ-yı Hıtâ

Adı Dağlar Delisi ama kendisi evcil bir ceylandır. Perçemi Çin sümbülü, alnı Hıta ipeğidir sanki.

39 Cilve etdikçe ne dem olsa perîşân-perçem

Pür olur nükhet-i müşkiyle girîbân-ı hevâ

Dağınık perçemi, rüzgârla uçuştukça hava misk kokusuyla dolar.

40 Birisi dahi Surâhî-i ser-efrâz ki çarh

Yaraşur pâyına yüz sürmek içün olsa dütâ

Bir başkası Sürahi-i Ser-efraz’dır ki gökyüzü, onun ayağına yüz sürmek için iki kat olsa yaraşır.

41 Nedür ol gerden-i mevzûn o sürîn-ferbih

Aceb endâmı güzel şûh-ı cihândur hakkâ

O endamlı vücut ve kalça nedir? Doğrusu endamı oldukça güzel, dünyanın en uçarısıdır.

42 Şîvede cilvede mestâne hırâm eylemede

Var ise yine odur bir sanem-i müstesnâ

İşvede, cilvede, edalı yürüyüşte eşi bulunmayan bir güzel varsa yine odur.

43 Salınıp her tarafa nâz ile etdikçe hırâm

Bir nigâh ile eder cân-ı cihânı yağmâ

Naz ile salınıp sağa sola yürümeye başlayınca bir bakışıyla cihanın canını yağmalar.

44 Dil-nevâz ola meger ona mu‘âdil dilber

Yohsa âlemde bulunmaz dahi misl ü hemtâ

Gönül alıcı olmakta ancak bir güzel ona eşlik edebilir. Yoksa âlemde onun eşi benzeri bulunmaz.

45 Tarz u tavrın nice ta‘rîf edeyim anun da

Görmedim buncılayın dilber-i şûh u ra‘nâ

Onun hareketlerini, tavırlarını nasıl tarif edeyim? Bunun gibi şuh bir güzel görmedim.

46 Hüsn-i ahlâkı yerinde harekâtı mevzûn

Şîvesi cilvesi hep biribirinden a‘lâ

Huyu güzel, hareketleri ölçülü ve yerinde. Edası, tavrı hepsi birbirinden üstün.

47 O reviş ol yürüyüş ol nigeh-i düzdîde

Dilber-i şûh gibi şîveleri hoş-rübâ

O yürüyüş, o salınış, o kaçamak bakış… İşveleri, bir uçarı dilberinki gibi hoş!

48 Armağan gitse olur Çîne hele tasvîri

Bu kadar ancak olur hak bu ki sun‘-ı Mevlâ

Onun bir tasviri Çin ülkesine gitse, bir armağan gitmiş gibi olur. Doğrusu Mevla’nın yaratıcılık kudreti ancak bu kadar olur!

49 Yaraşır atlas-ı çarh olsa ana pây-endâz

Eylese her ne zaman cilve-i pür-istiğnâ

O, istiğnalı bir tavırla göründüğünde gökyüzü onun geleceği yola döşense yaraşır.

50 Müddeâ-fehm o kadar kim eder âheng-i şitâb

Râkibi kûşe-i ebrû ile etse îmâ

Öyle anlayışı yüksektir ki binicisi kaşının ucuyla şöyle bir ima etse yürüyüşünü ona uydurur.

51 Yaraşur dersem eger ana burak-ı cennet

Ki revâdur buna ta‘zîm o kadar kim farzâ

Ona Cennet bineği desem yakışır. Gerçekten de ona bu kadar saygı göstermek yerindedir.

52 Pîş-i pâyında melek gâşiye-dâr olsa mahall

Na‘l-i zerrînine hurşîd yüzün sürse revâ

Melek, onun önünde giden bir seyis olsa yeridir; güneş, onun altın nalına yüzünü sürse layıktır.

53 Çok mudur bu şeref ol rahş-ı mübârek-kademe

Ki sa‘âdetle süvâr ola ana zıll-ı Hudâ

O ayağı uğurlu ata bu şeref çok mudur ki Allah’ın yeryüzündeki gölgesi onun binicisidir.

Eklenme Tarihi: 08 Ekim 2021

Yorumlar

Yorum yapabilmeniz için üye girişi yapmalısınız...

Yazarın sitemizdeki eserleri

Âşıka Tan Etmek Olmaz Mübtelâdur Neylesün - Nefi (Şiir)

Bahariyye - Nefi (Şiir)

Bârekallâh Zihî Rahş-ı Hümâyûn-Sîmâ - Nefi (Şiir)

Derdim Nice Bir Sinede Pinhan İderim Ben - Nefi (Şiir)

Hem Kadeh Hem Bâde Hem Bir Şûh Sâkîdür Gönül - Nefi (Şiir)

Nesir - Nefi (Kısa Kısa)

Tuti-i Mucize-Guyem Ne Desem Laf Değil - Nefi (Şiir)

Ya Rab dilimi sehv ü hatâdan sakla - Nefi (Şiir)

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu