Okulöncesi Eğitime Giriş, T.C. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, 2009.
Düzenli uyku ve sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanan bir çocuğun, tuvalet ve temizlik alışkanlığını zamanında kazanması beklenen ve istenen bir durumdur. Genelde iki yaşında kazanılan tuvalet alışkanlığı, kimi çocuklar için daha uzun süre alabilmektedir. Anne ve babalar için çocuğa bu alışkanlığı kazandırma güç ve sıkıntılı bir iştir.
Tuvalet eğitimine başlamadan önce, çocuğun bu alışkanlığı kazanabilmesi için belli bir olgunluk düzeyine ulaşmış olması gerekmektedir. Örneğin çocuk, “gel, otur, kalk, ver” gibi basit emirleri yerine getirebilme ve bir sandalyede en azından beş dakika süreyle oturabilme olgunluğunu kazanmış olmalıdır. Ayrıca, çocuğun iki tuvaleti arasında en az yarım saatlik bir süre bulunmalıdır (Akkök ve Sucuoğlu, 1989, s. 38).
Çocuğa tuvalet eğitimi, telaş yaratmadan, sakin bir biçimde ve zor kullanmadan verilmelidir. Çünkü baskı yapılması ya da ceza verilmesi, daha sonraki dönemlerde davranışlarına yansıyarak, çocukta birtakım duygusal sorunların yerleşmesine yol açabilmektedir (Yücel, 2007). Tuvalet eğitimini çoktan tamamlamış bir çocuk, aileye yeni katılan kardeşinin doğumundan kısa bir süre sonra gündüz ve gece altını ıslatmaya başlayabilir. Bu, bebek gibi sevilme ve ilgi merkezi olma amacına yönelik bir geriye dönüştür. Kısa süreli olan bu durum, çocuğun gerçekten sevgi ve ilgiden yoksun olduğu durumlarda sürer gider. Büyük coşkular, şiddetli korkular ve ani şoklar da zaman zaman çocuğun altını ıslatmasına yol açabilmektedir. Böylesi durumlarda, çocuğa gereken anlayış gösterilmeli; kesinlikle sert davranılmamalı; alay edilmemeli ve ceza verilmemelidir.
Çocukların tuvalet ve temizlik alışkanlıklarının pekişmesinde özellikle yuva ve anaokulu gibi okulöncesi eğitim kurumları önemli rol oynamaktadır. Tuvalet alışkanlığını kazanmış çocuklar için okulöncesi eğitim kurumlarında yapılabilecek işler şöyle sıralanabilir:
• Çocuğu düzenli olarak tuvalete götürmek ya da göndermek.
• Çocuğun, uyku saatinden hemen önce ve dinlenme saatinde tuvalete gitmesini sağlamak.
• Çocuk altını kirlettiğinde kesinlikle olayı büyütmemek.
• Eğer çocuk altını kirletiyorsa bunun gerçek nedenini araştırmak ve bulmak.
• Çocukları temizlik ve temizlik alışkanlıkları konusunda sık sık bilgilendirmek.