Çanakkale Arkeoloji Müzesi 1984 yılında Eski kilise binasındaki yerinden Atatürk Caddesi üzerinde yeni müze binasına taşınmıştır. Açık teşhir içinde kullanılan geniş bir bahçeye sahiptir. Müze tek katlı bir bina olup, iç içe geçmiş yedi salondan oluşmaktadır. Müzede sergilenen eserler genelde Troya, Assos, Apollon Smintheion, Tenedos (Bozcaada), ören yerleri ile Dardanos Tümülüsü kazılarından ele geçen arkeolojik eserlerdir.
1. Salon; Bir giriş salonu niteliğindeki mekânda çok sayıda kabartmalı mezar steli(mezartaşı) yer almaktadır. Bu mezar stellerinin üzerindeki kabartmaların konusu genelde ölü için yenilen yemek sahnesi ya da ölünün hayatına ait sahnelerdir.
2. Salon; Burada Troya eserleri sergilenir. Soldaki vitrinde Çanakkale’nin en eski yerleşim yeri olan Kumtepe’den ele geçmiş prehistorik dönem eserleri sergilenmektedir. Troya eserleri iç içe geçmiş iki salonda sergilenmektedir. Sergilenen eserlerin çoğu farklı tabakalardan seramik kaplar ve çanak çömleklerdir. Salonda Troya’dan ele geçen mermer Roma imparatoru Hadrian’a ait bir heykelde dikkat çeker. İmparator elinde kılıcı ile zırhlar içerisinde ve sakallıdır.
3. Salon; Bu salonda Troya buluntuları sergisi devam eder. Bunun yanısıra diğer vitrinlerde Bozcaada nekropol(mezarlık) alanından ele geçen pişmiş topraktan yapılmış heykelcikler, değişik yerlerden gelen ve üzerleri figürlü antik Yunan seramikleri yanısıra Eceabat’tan ele geçen ve bir sporcuya ait olan büyük boy bir mezar steli ilgi çeker.
4. Salon; Bu salon da 1993-94 yıllarında Biga ve Çan ilçelerinde ele geçen lahitler sergilenmektedir. Müzenin en dikkat çekici eseri olan ve Biga Gümüşçay beldesinde bir tümülüsten ele geçen Gümüşçay(Polyksena) Lahdi M.Ö. 510-500 yıllarına tarihlenir. Dört tarafını çevreleyen kabartmalarıyla şaşırtıcıdır. Uzun yüzlerden birisinde Troya’dan bir öykü anlatılmaktadır. Troya kralı Priamos’un kızı Polyksene Yunanlı askerler tarafından boğazına bıçak saplanarak Akhilleus’un mezarı başında kurban edilmektedir. Lahdin diğer yüzündeki sahne ise bir düğün sahnesi olarak yorumlanır. Yine Biga Gümüşçay’da Dedetepe Tümülüsü’nde yapılan kazıda mermer bir mezar odası içerisinde ele geçen üzerleri boyalı mermer ölü yatakları(kline) bu salonda inşa edilen orijinaline benzeyen yapay bir mezar odasında sergilenmektedir.
5. Salon; Bu salonda Çanakkale’ye 10 km. uzaklıktaki Dardanos Tümülüsü’nden ele geçen buluntular sergilenmektedir. Eserler M.Ö. V.-I. yüzyıllara tarihlenir. En dikkat çeken eser ise ortadaki vitrinde sergilenen orijinali Hellenistik Dönemde heykeltıraş Praksiteles tarafından mermerden yapılmış ünlü Knidos Afroditesi heykelinin pişmiş topraktan yapılmış bir kopyasıdır.
6. Salon; Bu salonda farklı kazı alanlarından gelen eserler sergilenir. Hemen soldaki iki vitrinde Assos (Behramkale) eserleri yer alır. Assos Nekropolü'nden ele geçmiş pişmiş toprak heykelcikler, özellikle müzik yapan bir grup, oyuncak olarak kullanılmış iki kukla bebek ve seramik kaplar sergilenmektedir. Salonun diğer vitrinlerinde Gülpınar (Apollon Smintheus Kutsal Alanı) kazılarından gelen seramik kaplar, kandiller ve cam eserler ile Çan ve Yenice Tümülüslerinde(mezar tepeleri) ele geçen Hellenistik Dönem pişmiş toprak kadın heykelcikleri süslü saç modelleriyle ilgi çeker. Bu salonun duvarlarında değişik biçimlerde anforalar ve mermer mezar stelleri de sergilenmektedir.
7. Salon; Çıkışa açılan bu son salonda Çanakkale’nin değişik yerlerinden gelen genelde Roma Dönemine ait heykeller sergilenmektedir. Buradan bahçeye çıkılır. Müze bahçesinde çeşitli lahitler, mermer kitabeler, sütun ve sütun başlıkları ile bazı heykeller sergilenmektedir. Assos ‘ta ki Athena Tapınağına ait kabartmalı bloklar ve İznik’te kaçak kazılarla ele geçen ve müzeye kazandırılan iki Roma lahdi de bahçede sergilenen ilgi çekici eserlerdir.
(ÖZDEM, Filiz (Ed.), Aşklar, Savaşlar, Kahramanlar ve Çanakkale; Veysel Tolun, Osmanlı’nın Akdeniz’e Açılan Kapısı. Çanakkale, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2012, s. 11-162. )
Ulaşım
Çanakkale Barbaros Mahallesi 100. Yıl Caddesinde bulunmaktadır. Halk otobüsleri ile ulaşım sağlanmaktadır.
Adres
Barbaros Mahallesi 100. Yıl Caddesi ÇANAKKALE