Masonluk, kökleri Orta Çağ Avrupası'na dayanan ve kurulduğu tarihten itibaren tüm dünyayı etkisi altına alan bir örgüttür. İşte masonluk hakkında güvenilir kaynak ve araştırmalardan elde edilen bazı bilgiler:
Masonluğun ortaya çıkışına dair çok net bir tarih gösterilemese de, bu topluluğun Avrupalı taş ustalarının oluşturduğu, kökleri 14. yüzyıla dayanan meslek birliklerinden evrilerek bugünkü halini aldığı bilinmekte. Masonluk ve sahip olduğu kademeler, isimlerini 14. yüzyılın sonlarına dayanan bu derneklerden almıştır. Masonluğun temelde üç adet kademesi bulunmaktadır ve bunlar çıraklık, kalfalık ve ustalıktır. Masonların şövalye kökenine sahip oldukları fikri, hâlen tartışılan bir başka teoridir.
Masonluk belirli bir dine inanmayı şart koşmaz ancak inançsız kimseler mason localarına katılamazlar. Evet, ilginçtir fakat bir ateist ya da agnostikseniz, mason localarına katılmanız mümkün değildir. Masonluğun ilk zamanlarına baktığımız zaman hristiyanlık inancının yüceltildiğini, fakat sonraki dönemlerde diğer dinlere ya da bir yaratıcıya inanan insanları da aralarına dahil ettikleri bilinmektedir.
Masonların düzenlediği kabul törenleri gizli tutulmaktadır fakat bugün bazı locaların eski sembolleri, göz bağlama geleneğini ve çıplaklığı hâlen kullandığı bilinmektedir. Mason localarına katılma süreçleri farklılık göstermekle birlikte, katılmak için genellikle bir üyenin tavsiyesine ihtiyaç duyulmaktadır. Günümüzde mason localarına katılmak isteyen insanlar internet üzerinden de bulundukları şehirdeki localara ve toplantılarına kolaylıkla ulaşabilmektedir.
Masonların, kişilerin bulundukları kademelere göre belirlenen özel tokalaşma biçimleri vardır. Masonlar ortak bir felsefî altyapı ve insanlık ülküsü çerçevesinde birleşirler. Sevgi, saygı, tolerans, hak eşitliği, evrensel kardeşlik ve bilimsel gelişmenin gerekliliği gibi konseptler masonluğun esaslarını oluşturur. Masonluğu bir tekâmül süreci olarak gören üyeler, toplum içinde diğerlerine fark edilmeden selamlaşmak için kendi belirledikleri stillerde, bulunulan kademeye göre değişen tokalaşmalara sahiptirler.
Hepimizin bildiği ve toplumumuzda bir erdem sayılan 'Kendine yapılmasını istemediğin şeyleri başkasına yapma' sözü esasen masonlara aittir. Bu söze ilk olarak M.Ö. 500 yılı civarında yazıldığı tahmin edilen 'Büyük Öğreti'de rastlanmaktadır.
Masonlar, Orta Çağ'dan bu yana toplumun pek çok önemli biriminde yer almaktadırlar. Mason olduğu kesin olarak bilinen tarihî isimler arasında George Washington, Sir Winston Churchill, Charles Darwin ve Beethoven gibi önemli kişiler bulunmaktadır.
Hitler'in, hüküm sürdüğü dönemde masonları bir tehdit olarak görmesi sebebiyle 200.000'e yakın üyenin toplama kamplarında öldürüldüğü düşünülmektedir. Ve öldürülen masonların sayısı tahmin edilmekle birlikte, toplamda kaç kişinin toplama kamplarında tutulduğu bilinmemektedir. Savaşın ardından ise beklenenin aksine Almanya'daki masonların sayısı önlenemez biçimde artış göstermiştir.
Mason locasına katılmak için genellikle şu şartlar aranmaktadır: Katılmayı özgür iradeyle istemek, Evrenin bir yaratıcısı olduğuna inanmak, 18 yaşından büyük olmak (Bazı durumlarda masonların çocukları daha erken yaşlarda kabul edilmektedir.), ahlaklı olmak ve iyi bir itibara sahip olmak, zihinsel ve bedensel olarak sağlıklı olmak (Bu, eskilerde daha çok rastlanan kurallardandır.), özgür bir insan olmak (Bu da köleliğin hüküm sürdüğü eski dönemlere ait bir kuraldır.), bir ya da birkaç masonun referansına sahip olmak.
Masonluk tek bir noktadan yönetilen ve belirli kurallar bütünlüğüne sahip bir kurum değildir. Amerika'daki ve Avrupa'daki mason locaları birbirlerinden oldukça farklı olmakla beraber, herhangi iki loca arasında da farklı kurallar bulunabilmektedir. Örneğin ABD'de bulunan localarda kadınlar masonluğa kesinlikle kabul edilmezken, Avrupa'da bulunan bazı localarda kadınlar masonluğa kabul edilmektedir. Bu yüzden masonluk hakkında verilen herhangi bir bilgi her zaman doğru olmayabilir.
Masonlar, Ay'a yapılan ilk yolculukta kilit rol oynamıştır. Apollo programındaki astronotlardan Buzz Aldrin esasen bir masondur ve bu yolculuğu Teksas'ta bulunan locasının yardımlarıyla gerçekleştirmiştir. Aldrin'in Ay'a, masonlara ait bir bayrağı götürdüğü de söylentiler arasındadır.
Masonların amaçlarından biri pek çok ülkenin politik ve ekonomik varlığını kontrol etmektir. Dünya çapında masonlar tarafından idare edilen pek çok mevki, banka, üniversite ve hastane bulunduğu bilinmektedir.
Masonlar, İlluminati gibi gizli bir topluluk değildirler ve bu gizli örgütle benzerlikleri olmasına rağmen bir ilişkileri yoktur. Bugün dünyada yaklaşık 6 milyon mason olduğu düşünülmektedir. Birleşik Krallık'ta bulunan mason sayısı 480.000, ABD'de ise 2 milyon olarak ifade edilmektedir. Bir mason, mason olduğunu gizlemek durumunda değildir. Koruması gereken tek şey topluluğun sırlarıdır.