Sansar Mustafa

IV. Murat musahibi Tıflî Efendi’den o gün Tophane’nin seyir günü olduğunu öğrenir. Derviş Hasan ve Derviş Hüseyin adlarıyla ve Mevlevî kıyafetiyle seyre çıkarlar. İki Kapılı’da bir berber dükkânından çıkarken gördükleri bir delikanlının kim olduğunu merak ederler. Adı Ahmet olan delikanlı dükkan sahibinin oğludur. Ancak ertesi gün Ahmet işe gelmez; babasından öğrendiklerine göre “Sansar” lakaplı Mustafa onu kaçırıp Panayot’un meyhanesinin üstündeki bir odaya kapatmıştır. IV. Murat, Tıflî’ye Ahmet’i bulması için kesin emir verir; aksi takdirde sonu ölümdür.

Pek çok insan Ahmet’le Sansar’ı aramaya koyulur. Bu arada Ahmet, Mustafa’nın bulduğu bir kadınla Dolmabahçe’deki bir evde murat almaktadır. Ancak kadının kendilerini bulmakla görevli olduğunu, Ahmet’ten hoşlandığı için ihbardan vazgeçtiğini öğrenen Mustafa onu Cezayir palasıyla öldürüp denize atar. IV. Murat dürbünle deniz seyrinde iken olayı tesadüfen görür. Bu olayda da Mustafa’nın parmağı olduğunu anlayan Sultan, nihayet onları yakalatır. Ancak Mustafa cellata tuz ekmek hakkı için Ahmet’i asmamasını söyler ve onu kurtarır. Mustafa için kurtuluş kaçmaktadır. Bir gece Cumapazarı’nda uyumakta iken öldürdüğü iki Arnavut’un elbiselerini giyip Mısır’a gitmek üzere Ahmet’le bir kalyona binerler. Çeşitli maceralardan sonra İskenderiye’ye ulaşırlar. Orada kahveciliğe başlarlar ve Ahmet’in güzelliğine koşup gelenler sayesinde zengin olurlar.

Aradan beş-altı yıl geçtikten sonra Ahmet memleketini özler; İstanbul’a dönerler. Ancak Sansar bir gün Üsküdar dönüşü Taşçılar’da dolaşırken yakalanır, huzura çıkarılır. Olanları birer birer anlatır. Sonuçtan memnun kalan Sultan, Ahmet’in kız kardeşini Sansar’a alır; Ahmet’e de haremden bir kız vererek herkesi muradına erdirir.