Böcekler

Böceklerin Özellikleri

Böcekleri tanımanın en kolay yolu onların bacaklarını saymaktır. Böceklerin altı bacağı vardır. Bir hayvanın altıdan çok bacağı varsa, böcek değildir. Örneğin, bacak sayısı sekiz olan örümcekler böcekler sınıfından değildir. Böcekler, dünyanın her tarafına yayılmışlardır. Suda, karada, havada, kısacası her yerde bulunurlar. Vücutları üç bölümden oluşur: baş, göğüs, karın. Vücutlarının dış yüzeyini kitin denilen sert bir maddeden oluşan bir dış iskelet kaplar. Bu dış iskelet, vücutlarına sağlamlık verir; tıpkı bir zırh gibi.

Birçok böcek deri değiştirir. Böcekler, değişimin simgesidir. Yaşamları, birkaç evreden oluşur. Birçok böcek yaşamının ilk dönemini larva olarak geçirir. Larva halindeyken vücut yapıları çok değişiktir ve sürekli yerler. Bu dönemden sonra üreme organları ağız, kanatlar belirginleşir ve erginleşirler. Kimi böcekler, larva evresinden sonra gelen pupa evresinde başkalaşım geçirirler. Böceklerin larva dönemindeyken yedikleri besinlerle erginleştikten sonra yedikleri besinler birbirinden farklı olabilir.

Ağustos Böceği

Boy 20-50 mm

Ağaçlarda, çalılarda ve büyük otlarda yaşar. Erkeği karnının altındaki özel zarları birbirine sürterek güçlü sesler çıkarır. Bu sesleri, eş bulmak, tehlikede olduğunu haber vermek ve iklim koşullarındaki değişiklikleri iletmek üzere çıkarır. Sıcağı çok sever.

Gelin Böceği

Boy 8-10 mm

Uğurböceği olarak da bilinir. Üst kanatlarında yedi noktası vardır. İyi uçar, rahatsız edilince yere düşerek ölü taklidi yapar. Yaprakbitlerini yediğinden, tarım zararlılarıyla savaşımda kullanılır. Birçoğu kışı bir arada ergin olarak geçirirler.

Kara Sinek

Boy 5-8 mm

İnsanların yaşadığı her yerde bulunur. Yumurtaları çürüyen bitkilerde ve gübrede gelişir. Emerek kursağına gönderdiği besin bazen dışarı damlar ve sinek pisliği denen lekeleri oluşturur. Üzerinde mikrop taşıyarak hastalıkların yayılmasına yol açar.

Patates Böceği

Boy 10-12 mm

Sırtında on siyah şerit vardır. Patates, domates ve patlıcan gibi bitkilere zarar verir. Bitkinin yapraklarını bacaklarının arasına alıp yay biçiminde kemirir. Kuzey Amerika'dan Avrupa'ya, oradan da Asya'ya yayılmışlardır.

Peygamberdevesi

Boy 40-80 mm

Çok yavaş hareket eder. Böceklerle beslenir. Ön bacaklarını dua eder gibi öne doğru uzatarak bir avın yaklaşmasını bekler. Avını şimşek hızıyla yakalar. Çok iyi kamuflaj yapar. Dişi, çiftleşmeden sonra erkeğini yer.

Haziran Böceği

Boy 32-40 mm

Kumlu ve seyrek ağaçlı bölgelerde sık rastlanır. Gündüzleri genellikle ağaçlarda gizlenir. Günbatımından sonra uçmaya başlar. Çam ağaçlarının iğne yapraklarını sever. Larvalar, ekilen çim ve otların köklerini yiyerek bunlara zarar verir.

Çöl Çekirgesi

Boy 10-100 mm

Kuzey Afrika çöllerinden Hindistan'a kadar uzanan kimi bölgelerde yaşar. Tüm gün aralıksız uçabilir. Zaman zaman sürü halinde Güneydoğu Anadolu bölgesine gelir. Çayır bitkileriyle beslenir. Arka bacaklarını kanatlarına sürterek ses çıkartır.

Geyik Böceği

Boy 80-100 mm

Üstçenesi boynuz biçimindedir. Antenleri dirseklidir uçları tarak gibidir. Erkekler, gelişmiş boynuzlarını zaman zaman bir dişi için dövüşmede kullanabilir. Çürümekte olan meşe ve kayın odunlarının içinde gelişir. Gelişimleri 5-6 yıl sürebilir.

Gergedan Böceği

Boy 40 mm

Üst kısmı parlak kahverengidir. Erkeğinin başının üzerinde birkaç milimetre uzunluğunda, yukarıya doğru yönelmiş bir boynuz vardır. Sıcak ülkelerde, çoğunlukla ormanlık alanlarda yaşar. Larvaları yaşlı ağaçların çürümüş oyuklarında gelişir.

Lahana Kelebeği

Kanat açıklığı 5 cm

Güneşli havalarda ortaya çıkar. Çiçekleri ve su içmeyi çok sever. Zıplarcasına, inişli, çıkışlı uçar. Zaman zaman sürü halinde uzak bölgelere göç eder. Sarı renkli, uzun, koni biçimli yumurtalarını yaprakların altına bırakır. Larvaları lahana ve marul gibi bitkileri yer.

Bal Arısı

Boy 12 mm

Topluluklar halinde yaşarlar. Ağaç ve taş kovuklarında yuva yaparlar. Her yuvada, üreme yeteneği olan bir kraliçe arı, dişi işçi arılar ve erkek arılar bulunur. İşçi arılar bal yapar. Dans uçuşlarıyla birbirlerine besin kaynaklarının yerini bildirirler.

Mayıs Böceği

Boy 12-25 mm

Antenleri yelpazeye benzer ve koklama organlarını taşır. Yaprakları, çiçekleri ve meyveleri yediğinden bitkilere zarar verir. Larva dönemi üç yıl sürer. Larvalar toprakta yaşar ve bitki köklerini yerler. Erginler kışın toprağa çekilir.

Yaban Arısı

Boy 25-30 mm

Göğüs ve karın kısmı belirgin biçimde birbirinden ayrıdır. Açıkta bırakılan et, reçel gibi yiyeceklere gelir. Bitki lifleriyle yuva yapar. Yabancı arıları yuvaya almaz. Sokmak için kullandığı bir iğnesi bulunur. Erginler bitkiyle, larvalar hayvansal besinle beslenir.

Tavus Kelebeği

Kanat açıklığı 12-14 cm

Ülkemizin en büyük kelebeklerindendir. Kanatlarında göz beneği vardır. Akşamları uçmaya başlar. Erkekler koku alma organlarıyla dişinin varlığını çok uzaktan algılayabilir. Erkek çiftleştikten sonra, dişi yumurta bıraktıktan sonra ölür.

Apollo Kelebeği

Kanat açıklığı 6-7 cm

Ülkemizin en güzel kelebeklerindendir. Büyük yapılıdır. Yüksek yerlerde yaşar. Süzülerek ya da "pır pır" yaparak uçar. Kanatları üzerinde kırmızı göz benekleri vardır. Kanat desenleri değişkenlik gösterir.

Bok Böceği

Boy 25-30 mm

Sıcak ve güneşli havalarda çok hareketlidir. Besin maddesi, at, inek gibi hayvanların taze dışkısıdır. Başının keskin uç kısmıyla dışkıdan top oluşturup, onu emin bir yere doğru yuvarlar. Yumurtalarını dışkıdan yaptığı topun içine bırakır.

Mısır Sivrisineği

Boy 4-7 mm

Dişileri kan emer, erkekleri su ya da bitki özsuyu ile beslenir. Sarı humma hastalığını bulaştırır. Göğüs kısmının sırt tarafında lir biçiminde beyaz bir deseni vardır. İnsanların olduğu yerlerde yaşar. Sulak alanları kuluçka yeri olarak seçer.

Kulağakaçan

Boy 10-16 mm

Vücudu kahverengi, başı demir pası kırmızısı, bacaklarıysa sarımsıdır. Gündüzleri değişik cisimlerin altında gizlenir. Geceleri besin arar. Her şeyi yer. Olgun meyveleri çok sever. Erginler ve yavrular kışın oyuklarına çekilirler. Dişi yumurtaları korur.

Helikopter Böceği

Boy 18-130 mm

Göl ve durgun sularda yaşar. Vücudu iri, uzun yapılı ve parlak renklidir. Erkeğin vücudu mavi, dişinin vücuduysa yeşildir. Hiç durmadan gün boyu uçabilir. Dişi, yumurtalarını su bitkilerinin gövdelerine bırakır. Larvalar küçük su canlılarıyla beslenir.

Ateş Böceği

Boy 5-20 mm

Karnındaki ışık organı sayesinde sürekli ya da belirli aralıklarla ışık çıkarır. Erkek iyi uçar, dişiyse uçamaz. Erginken beslenmez. Enerjisini vücudunda birikmiş olan yağ dokusundan alır. Larvalar salyangoz yemeyi sever.

Çiçek Böceği

Boy 25-30 mm

Parlak metalik yeşil renktedir. Üst kanadında ince beyaz, enine çizgiler vardır. Vücudunun ve başının alt kısmında tüyler vardır. Güneşi sever. Üst kanatlarını kapalı tutarak uçar. Özellikle yabangüllerinin çiçeklerini yer.

Teke Böceği

Boy 28 mm

Antenleri çok uzundur. Vücudu ince uzun yapılı, kahverengimsi sarı renktedir. Güzel desenlerle donatılmıştır. Güneşi sever. Larvalar ağaç kabuğunun altında ya da odunun içinde yaşar. Özellikle orman ağaçlarına zarar verirler.

Yeşil Çekirge

Boy 30-40 mm

Antenleri uzundur. Bitkilerle beslenir. Sert yapılı bitkileri bile güçlü ağız yapısıyla parçalar. Kanatlarını birbirine sürterek melodik sesler çıkarır. Öğle vaktinden geceye kadar öter. Seçtiği yere uzun süre bağlı kaldığından sesi belirli bir süre aynı yerde işitilir.

Kum Böceği

Boy 10-16 mm

Kum üzerinde çevik hareket eder. Kısa mesafeleri uçabilir. Üst kanatları yeşil metalik renktedir. Üzerlerinde beyaz lekeler bulunur. Çenesi makas biçimindedir. Başka böcekler ve örümceklerle beslenir. Larvalar toprakta, 50 cm derinlikte yasarlar.

Kral Kelebeği

Kanat açıklığı 9-12 cm

Toplu halde yaşarlar. Kuzey Amerika'da, binlerce kilometre uçarak büyük sürüler halinde göç ederler. Ülkemize de yayılmışlardır. Ormansız açık arazilerde bulunurlar. Pek lezzetli olmadıklarından başka hayvanlara yem olmazlar.