1642 yılında Urfa'da doğan ve asıl adı Yusuf olan Nâbi, tahsilini memleketinde yapmıştır. Daha sonra İstanbul'a gelmiştir. Değişik yerlerde yaşamış, 1712'de ölmüştür.

Edebiyatımızda düşünce şiiri çığırını açmıştır. Hikemi şiir denen ve derin düşünceler, hayat dersleri barındıran şiir geleneğinin kurucusu sayılır. Onun şiirlerinde heyecan ve duygudan daha çok düşünce ön plandadır. Güngörmüş, olgun, hâkim bir kimsenin dünya görüşüyle olaylara yaklaşır. Bunu yaparken de sanat unsurlarını ihmal etmez. Bazılarında his unsuru üstün bile görülür. Hatta bunlar arasında lirik olanları da vardır.

Nâbi'nin nazım dili devrine göre bir hayli sade, üslubu sağlam ve akıcı, tekniği kuvvetlidir. Rahat ve kolay bir söyleyişi vardır. Bazı sözleri atasözü gibi kabul edilmiş ve günümüze kadar gelmiştir.